"Zielone klauzule" w umowach najmu

Nieruchomości komercyjne to bardzo duży segment rynku. Są to różnego typu obiekty, które przygotowane są do prowadzenia działalności gospodarczej, a jeśli są wynajmowane – dla właściciela są źródłem dochodu z tytułu wynajmu. Coraz częściej poza klasyczną umową najmu pojawiają się tzw. "zielone klauzule". Co to jest i w jakim celu są zawierane?

Czym są „Zielone klauzule” w umowach najmu

Termin "zielone klauzule" coraz częściej pojawia się w kontekście wynajmu nieruchomości, co jest konsekwencją obowiązujących przepisów prawa (Ustawa z dn. 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Ustawa z dn. 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, Ustawa z dn. 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska), w ramach realizowania strategii zrównoważonego rozwoju. Mimo że przepisy nie dotyczą jeszcze wszystkich obiektów, to w wielu przypadkach uwzględnienie i realizacja wpisują się w marketingową strategię działania deweloperów. Wielu z nich zdaje sobie bowiem sprawę, że wyznaczony kierunek rozwoju będzie coraz bardziej dominował rynek, poprzez wprowadzanie kolejnych przepisów i rozporządzeń.

W branży budowlanej coraz więcej uwagi przywiązuje się do rozwiązań, które są korzystne dla środowiska naturalnego. Ekologia staje się jednym z ważniejszych aspektów, a nowoczesne budownictwo pozwala optymalnie wykorzystać możliwości przyjaznych dla środowiska rozwiązań. Obiekty wznoszone zgodnie z tą ideą są świetnym rozwiązaniem, ale tylko w sytuacji, gdy zarówno wynajmujący, jak i najemca dokładają wszelkich starań, aby efektywnie wykorzystywać zastosowane nowoczesne możliwości. Wymaga to wprowadzenia odpowiednich ustaleń pomiędzy stronami, które najczęściej zawierane są w dodatkowej umowie, nazywanej “Green Lease czyli zielone najmy”. Istotą jest zatem uregulowanie kwestii między wynajmującym, a najemcą w zakresie współpracy dotyczącej optymalnego wykorzystania budynku, w sposób przyjazny dla środowiska. W zielonych najmach istotą jest zatem dążenie do zrównoważonej budowy i wyposażenia obiektów, a także ich użytkowania i utrzymania.

Jak to wygląda w praktyce

Duże znaczenie dla koncepcji rozwoju nowoczesnego budownictwa i uwzględniania kwestii ekologicznych mają wprowadzone w grudniu 2019 przez Komisję Europejską regulacje, określane mianem “Zielony Ład”. Zapisy te sprawiły, że cele środowiskowe dotyczące m.in. łagodzenia skutków zmian klimatycznych i adaptacja do nich, zrównoważonego wykorzystania i ochrony zasobów wodnych i morskich, przechodzenia na system gospodarki o obiegu zamkniętym, eliminacji lub kontroli zanieczyszczeń oraz ochrony i odbudowy różnorodności biologicznej i ekosystemów.

Zapisy te sprawiają, że coraz więcej inwestorów decyduje się na wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań. zielone najmy, mimo że w wielu krajach stają się normą nie doczekały się jeszcze odpowiednich regulacji oraz systematyzacji. Również w Polsce nie ma konkretnych wytycznych, które nakładałyby na wynajmujących określone wymagania formalne i zapisy.

W praktyce zielone najmy oznaczają zawarcie postanowień, na mocy których strony zobowiązują się dokładać wszelkich starań do właściwej realizacji zasad dotyczących zrównoważonego rozwoju w wynajmowanym budynku. Za ich nieprzestrzeganie przewidziane są określone sankcje.

Kategorie skutków dla najemcy

Podpisanie umowy niesie ze sobą szereg obowiązków, za niespełnienie których najemca może zostać ukarany, zgodnie z zapisami zawartymi w umowie. W praktyce stosuje się najczęściej trzy kategorie sankcji. Pierwszą z nich jest są tzw. sankcje zwykłe, najczęściej obejmujące wezwania najemcy do zmiany zachowania, przestrzegania obowiązujących zapisów umowy i regulaminów. Najemca wzywany jest również do realizacji zadań mających na celu naprawienie szkody. Drugim wariantem są kary umowne. Są one nakładane na najemcę, jeśli ten nie stosuje się do przyjętych ustaleń. Wysokość kar finansowych jest zróżnicowana i nie zwalnia najemcy z obowiązku naprawy uchybień i zaniedbań. Ostatni wariant konsekwencji jest najbardziej dotkliwy, ponieważ najbardziej rażące uchybienia i naruszenie postanowień umowy skutkować może wypowiedzeniem umowy najmu.

Przyszłość „Zielonych Najmów”

Przyglądając się koncepcji zielonych najmów warto mieć świadomość, że w przyszłości zyska ona jeszcze większe znaczenie. Nastroje już są wyraźnie widoczne, szczególnie, że na szczeblu unijnym już przyjmowane są pewne rozporządzenia, stanowiące fundament dla proekologicznych zmian oraz wdrażania ESG. Specjaliści podkreślają, że uwzględnianie ekologicznych aspektów w budownictwie i sektorze wynajmu nieruchomości nie jest tymczasowym trendem, lecz kierunkiem wyznaczającym przyszłość branży.

Przeczytaj również: Green Lease czyli zielone najmy