Zarządzanie pokoleniem Z

Pokolenie Z właśnie wkracza na rynek pracy wprowadzając kolejną rewolucję w stosunku do dotychczasowych, sprawdzonych modeli zarządzania zasobami ludzkimi.
Znane również jako iPokolenie jeszcze bardziej od milenialsów stawia na pozazawodowe cele. Jakie jest iPokolenie w pracy? Jak wygląda zarządzanie pokoleniem Z?

Z tego artykułu dowiesz się:

• czym wyróżnia się pokolenie Z,
• jakie jest iPokolenie w pracy,
• jak wygląda zarządzanie pokoleniem Z.

Charakterystyka pojęcia Pokolenie Z (iPokolenie)

Obserwacja i znajomość przemian demograficznych to dzisiaj warunek konieczny,
by móc odpowiednio reagować na zmiany następujące w świadomości pokoleń, wynikające z uwarunkowań społeczno - polityczno - gospodarczych, a wpływające na ich dorastanie
i dojrzewanie. Zmiany przekładające się zarówno na ich zachowania konsumenckie,
jak i sposób, w jaki traktują życie prywatne, zawodowe oraz jakimi wartościami się kierują.

iPokolenie to osoby urodzone w przedziale lat 1995 - 2012. Część z nich jeszcze się uczy, ale wiele podjęło już aktywność zawodową. Mają obecnie od 28 do 11 lat. Wiele ich łączy ze starszymi od nich milenialsami, ale wiele też dzieli. Podzielają stosunek do prywatnego życia, które jest ważne (dla Zetek jeszcze ważniejsze) oraz troskę o planetę (iPokolenie jest na to jeszcze bardziej wrażliwe). Ogólnie rzecz biorąc Zetki są w wielu kwestiach “jeszcze bardziej” od pokolenia Y. W pierwszej połowie 2023 roku Zespół Instytutu Nauk
o Zarządzaniu i Jakości Wyższej Szkoły Humanitas opublikował wyniki zakrojonych na szeroką skalę badań poświęconych pokoleniu Z, które wyraźnie wskazują, jaką ma ono hierarchię wartości.

Co jest dla nich najważniejsze?

• szczęście (62%),
• rodzina (60%),
• możliwość realizowania pasji (56%),
• ekologia (51%),
• niezależność/wolność (51%),
• zdrowie (44%),
• miłość (37%).
  
  

Żadna z tych wartości — jak łatwo zauważyć — nie odnosi się do życia zawodowego,
tylko do prywatnego. To mocno warunkuje, jakie jest iPokolenie w pracy. „Na rozwój kariery i bezpieczeństwo finansowe jako wartości najwyżej cenione w życiu wskazało odpowiednio tylko 11 proc. i 16 proc. respondentów”, czytamy w raporcie z badań.

Warunki kształtujące pokolenie Z

Cechą najbardziej charakterystyczną Zetek jest fakt, że od dzieciństwa mają kontakt ze światem cyfrowym i urządzeniami mobilnymi. Poruszają się płynnie w dwóch wymiarach: realnym i wirtualnym. Nowe technologie cyfrowe rozumieją i w lot łapią wszelkie technologiczne nowinki. Są na nie otwarci i bardzo elastycznie wykorzystują je w życiu prywatnym i zawodowym. Co jeszcze znacząco wpływa na ich postawy i wybory?

Po pierwsze — kondycja planety. Świadomość, że są spadkobiercami zaniedbań wcześniejszych pokoleń, które przyczyniły się do degradacji środowiska naturalnego. Towarzyszy im świadomość, że będą się musieli zmierzyć z tym problemem. Już milenialsi wykazywali większą wrażliwość na kwestie związane z ekologią, iPokolenie idzie dużo dalej i jak widzimy z wyżej wymienionego badania, jest to dla nich jedna z ważniejszych wartości. Podobnie jest z wegetarianizmem. Pokoleniu Y zawdzięczamy produkty wegetariańskie zastępujące te mięsne, ale to Zetki obecnie intensywnie stymulują zmiany w tym obszarze.

Po drugie — samotność. We wcześniejszych pokoleniach doszło do przewartościowania relacji rodzinnych. Praca w znacznym stopniu je zastąpiła. Ośrodek Survey Center on American Life przeprowadził niedawno badania, z których wynika, że 56% przedstawicieli pokolenia Z często czuło się w dzieciństwie samotne. Co charakterystyczne — tylko 38%
z nich deklarowało, że jadło wspólne posiłki z rodzicami. A to przecież często dziś jedyny moment w ciągu dnia, który rodzina może spędzić razem. Na pogłębianie się poczucia samotności wpłynęła też niewątpliwie pandemia COVID-19. A więc iPokolenie łaknie społecznych relacji, ale często sobie z nimi nie radzi. Swego rodzaju substytutem tych relacji są dla nich media społecznościowe.

I jeszcze po trzecie — kryzys gospodarczy, z którym zetknęli się w dzieciństwie, a który nadal trwa. Zetki są więc bardziej pragmatyczne od starszych, pewnych siebie
i idealistycznych milenialsów.

iPokolenie w pracy

Pokolenie Z na rynku pracy znacznie różni się od milenialsów. Wystarczy spojrzeć na przedstawioną wyżej hierarchę wartości, by zwrócić uwagę, jak ważne jest dla nich życie prywatne i aktywność społeczna. Praca jest dla nich celem, a nie środkiem. Rozwój kariery czy nawet bezpieczeństwo finansowe są dla nich drugorzędne. Życie zawodowe nie może więc przeszkadzać temu prywatnemu. To samo badanie przyjrzało się bliżej wartościom najistotniejszym dla Zetek w organizacji, w której pracują:

1. możliwość bezkolizyjnego łączenia pracy z życiem osobistym (75%),
2. atrakcyjne zarobki (67%),
3. elastyczne godziny pracy (65%),
4. możliwość pracy twórczej i innowacyjnej (65%),
5. dobra atmosfera (51%),
   
   

Jako bardzo mało istotne Zetki wskazały stabilność zatrudnienia i lokalizację, za to ponad 46% odpowiedziało, że istotna jest dla nich społeczna odpowiedzialność organizacji. Zapytani o kulturę organizacyjną wskazali jako najistotniejsze: sprawiedliwość, szacunek, tolerancję, równouprawnienie, uczciwość i wolność. I co ważne, przy wyborze pracodawcy pokolenie Z weryfikuje czy dana organizacja działa zgodnie z wyznawanymi przez nie wartościami.

Zarządzanie pokoleniem Z — podsumowanie

Pokolenie Z na rynku pracy jest wyzwaniem wymagającym dostosowania się do ich życiowych preferencji. By zechciało związać się z organizacją, potrzebuje ono przede wszystkim swobody w działaniu i elastycznych warunków zatrudnienia (praca zadaniowa, a nie od — do).

Dla Zetek ważna jest też kultura organizacyjna, która szanuje ich work-life balance,
a dodatkowym, cenionym benefitem jest zapewnienie im przez pracodawcę możliwości rozwoju osobistego i pielęgnowania osobistych pasji. Z pewnością ważne są również relacje. Firma, która dba, by zespół się ze sobą komunikował, współpracował na równoprawnych zasadach, ma duże szanse zatrzymać Zetkę na dłużej. Przy dobrej atmosferze, poczuciu bycia docenianym i wartościach nadrzędnych realizowanych przez firmę (zrównoważony rozwój), Zetka z chęcią zaangażuje się w pracę. Ale nigdy kosztem swojego życia prywatnego.

Pokolenie Z wychowało się w dobrobycie, choć nie obcy jest im kryzys gospodarczy.
W świecie bez granic, a właściwie w dwóch światach — wirtualnym i rzeczywistym.
Są twórczy i otwarci. Niezwykle mobilni. Łatwo adaptują się do różnych miejsc i swobodnie pracują w międzynarodowych środowiskach. Lubią mieć wyraźnie określone zadania do wykonania, chętnie biorą udział w niestandardowych projektach i są — jak żadne pokolenie wcześniej — w pełni otwarci na wszelkie zmiany. 

---