Artykuł
Co unijny Omnibus oznacza dla sektora nieruchomości komercyjnych?
marca 21, 2025

Niedawno zaproponowany przez Komisję Europejską pakiet Omnibus, mający na celu zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla firm, ma ograniczyć zakres i szczegółowość obecnych unijnych wymogów dotyczących sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Omnibus - czym jest i co oznacza
Wspierając Zielony Ład, w ciągu ostatnich kilku lat UE wprowadziła szereg nowych dyrektyw koncentrujących się na poprawie przejrzystości korporacyjnej i zwiększeniu tempa działań na rzecz realizacji celów zrównoważonego rozwoju. Oprócz wspierania celów porozumienia paryskiego i innych celów społecznych i środowiskowych, inicjatywy te mają na celu ochronę inwestorów przed ryzykiem związanym z klimatem oraz umożliwienie decydentom i konsumentom dokonywania świadomych wyborów w oparciu o wpływy przedsiębiorstw na społeczeństwo i środowisko.
Jednak w niedawnym raporcie Mario Draghi na temat konkurencyjności UE, podkreślono kilka kwestii związanych z przepisami, w tym m.in. nieproporcjonalne obciążenie, jakie mogą one stanowić dla MŚP i małych spółek o średniej kapitalizacji. Propozycje zawarte w pakiecie Omnibus mają na celu rozwiązanie tych kwestii i poprawę zdolności UE do skutecznego konkurowania w globalnej gospodarce.
Komisja Europejska szacuje, że zmiany wprowadzone przez Omnibus pozwolą firmom zaoszczędzić około 6,3 mld EUR rocznie, oprócz znacznych jednorazowych oszczędności kosztów związanych z implementacją procesów sprawozdawczych.
Potencjalny wpływ na inwestorów i najemców
Dostęp do wysokiej jakości informacji i danych na temat zrównoważonego rozwoju jest kluczem do zarządzania ryzykiem zarówno dla inwestorów, jak i najemców nieruchomości. Chociaż wymogi dotyczące sprawozdawczości mogą ulec zmianie w przypadku wielu spółek, fundamentalne uzasadnienie biznesowe dla efektywności środowiskowej, odpowiedzialności społecznej i przejrzystego zarządzania jest nadal tak samo istotne jak zawsze.
Mniejszy zasięg i więcej czasu na przygotowanie
- Wielu inwestorów o małej i średniej kapitalizacji będzie zwolnionych z Dyrektywy w Sprawie Sprawozdawczości Dotyczącej Zrównoważonego Rozwoju Przedsiębiorstw (CSRD) ze względu na podwyższone progi pracownicze i finansowe. W przypadku dużych najemców, którzy nie są obecnie zobowiązani do raportowania zgodnie z CSRD, pojawi się teraz dodatkowa przestrzeń (prawdopodobnie około dwóch lat), zanim zgodność będzie wymagana. Jednak każda firma, która już złożyła raport CSRD, będzie musiała kontynuować jego składanie.
- Zmieniono również ramy czasowe Dyrektywy w Sprawie Należytej Staranności w Zakresie Zrównoważonego Rozwoju Przedsiębiorstw (CSDD), która będzie miała zastosowanie do dużych przedsiębiorstw rok później (2028).
- Czekając na sfinalizowanie zmian, firmy muszą również poradzić sobie z istniejącymi obowiązkami w zakresie zgodności, ponieważ 15 państw członkowskich dokonało już transpozycji obecnie istniejących wymogów sprawozdawczych do lokalnego prawa.
Zrozumienie wpływu na zrównoważony rozwój, ryzyka i szans
- Podstawowa zasada wymogów sprawozdawczych - podwójna istotność (wpływ na środowisko i społeczeństwo, ryzyko i szanse zarówno dla podmiotu raportującego, jak i spowodowane przez niego) - pozostaje niezmieniona. Spółki objęte zakresem sprawozdawczości i ich bezpośredni partnerzy biznesowi, którzy nadal będą obejmować znaczną część światowej gospodarki, powinni przeprowadzać oceny istotności jako najlepszą praktykę w celu tworzenia długoterminowej wartości przy jednoczesnym zarządzaniu ryzykiem klimatycznym i innymi zagrożeniami dla zrównoważonego rozwoju.
- Pierwsze firmy, które przeprowadziły podwójną ocenę istotności, posiadają obecnie cenny wgląd w ryzyko finansowe i możliwości, jakie kwestie zrównoważonego rozwoju stanowią dla ich działalności i interesariuszy. Przeprowadzenie oceny podwójnej istotności może wzmocnić relacje z inwestorami i interesariuszami oraz wspierać odporność biznesową, nawet jeśli wymogi sprawozdawcze CSRD zostaną opóźnione.
- Zmiany w CSDD są teraz zgodne z wytycznymi CSRD dotyczącymi planów transformacji klimatycznej (plany transformacji, które wcześniej musiały zostać „wprowadzone w życie”, muszą zamiast tego obejmować „działania wdrożeniowe”). Biorąc pod uwagę istotny aspekt emisji z nieruchomości i łańcucha dostaw, większość firm powinna nadal przygotowywać szczegółowy plan transformacji klimatycznej dla swoich portfeli.
Zmniejszone wymagania dotyczące gromadzenia danych i raportowania
- Propozycja Omnibus zawiera zalecenie zmiany Europejskich Standardów Sprawozdawczości w zakresie Zrównoważonego Rozwoju (ESRS) w celu znacznego zmniejszenia liczby wymaganych wskaźników i ujawnień jakościowych. Obecny ESRS obejmuje obowiązkowe wskaźniki, których zebranie może być trudne ze względu na wiele stron zaangażowanych w wymianę danych w całym łańcuchu wartości nieruchomości (właściciele, najemcy, zarządcy nieruchomości, zarządcy obiektów, budownictwo i rozwój i inne).
- Ujawnianie danych zawartych w ESRS pozostaje kluczem do zrozumienia wyników w zakresie zrównoważonego rozwoju. Odpowiednie wskaźniki i polityki powinny być zarządzane w ramach dobrej praktyki - w celu optymalizacji działań, zarządzania ryzykiem i komunikowania wyników. Inwestorzy i najemcy nieruchomości, którzy zainwestowali znaczną ilość czasu i zasobów w poprawę swoich praktyk w zakresie gromadzenia danych, zarządzania nimi i sprawozdawczości zgodnie z aktualnymi ESRS, powinni rozważyć, w jaki sposób mogą wykorzystać te wysiłki w celu budowania wartości i wyróżnienia się na rynku.
- Inwestorzy i najemcy nieruchomości objęci zakresem CSDDD będą zobowiązani do przeprowadzania analizy due diligence wyłącznie w odniesieniu do dostawców bezpośrednich (Tier 1), chyba, że znane jest ryzyko występujące głębiej w łańcuchu dostaw. Ponadto firmy będą zobowiązane do rzadszej aktualizacji oceny i polityki należytej staranności w łańcuchu dostaw (co pięć lat zamiast co rok).
- Przedsiębiorstwa, które nie są już objęte zakresem CSRD, powinny ocenić korzyści płynące z przyjęcia dobrowolnego standardu sprawozdawczości dla MŚP zalecanego we wniosku Omnibus. Wiele z nich rozpoczęło już przygotowania do zapewnienia zgodności z CSRD, a dobrowolny standard sprawozdawczości MŚP będzie służył jako środek zarządzania żądaniami informacji od ich partnerów w łańcuchu wartości poprzez ograniczenie zakresu tego, czego można zażądać.
Dostęp do zielonego finansowania
- Wiele instytucji finansowych i kilka banków krajowych stosuje obecnie Taksonomię UE jako punkt odniesienia dla ekologicznych pożyczek i inwestycji. Ocena pełnej i częściowej zgodności z obecną i, w stosownych przypadkach, zrewidowaną Taksonomią, może pomóc aktywom i funduszom nieruchomościowym we wprowadzaniu bardziej zrównoważonych inwestycji w gospodarkę niskoemisyjną, nawet na zasadzie dobrowolności.
- Uproszczenia Taksonomii UE jeszcze bardziej zmniejszą obciążenie związane z wymogami dotyczącymi ujawniania informacji, ale techniczne kryteria klasyfikacji nie zostały jeszcze zweryfikowane.
Co dalej?
Parlament Europejski i Rada Europejska muszą zatwierdzić zmiany zaproponowane przez Komisję, a dodatkowe poprawki mogą być jeszcze negocjowane. Proces ten może zająć miesiące, a nawet lata. Po przyjęciu dyrektywy państwa członkowskie będą miały rok na jej transpozycję do prawa krajowego.
CBRE współpracuje zarówno z inwestorami na rynku nieruchomości, jak i najemcami, aby zrozumieć zmieniające się ryzyko regulacyjne i pomóc w przygotowaniu się do zgodności. Zauważyliśmy, że dzięki lepszemu gromadzeniu danych i procesom zarządzania, nasi klienci czują się lepiej poinformowani i są w stanie poruszać się w zmieniającym się krajobrazie regulacyjnym.
Zarys propozycji
Dyrektywa w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD)
- Znaczne ograniczenie zakresu spółek raportujących do tych, które zatrudniają ponad 1000 pracowników i mają obrót powyżej 50 mln EUR lub bilans powyżej 25 mln EUR, dostosowując się do progów CSDD. Oznacza to, że tylko 20% spółek objętych poprzednią wersją CSRD będzie objętych jej zakresem.
- Odroczenie wymogów dla spółek objętych zakresem CSRD, które nie są jeszcze zobowiązane do raportowania, o kolejne dwa lata.
- Ochrona mniejszych spółek nieobjętych zakresem CSRD przed uciążliwymi wymogami informacyjnymi ze strony spółek objętych zakresem CSRD poprzez wprowadzenie znacznie mniej rozbudowanego standardu dobrowolnej sprawozdawczości. Większe spółki nie będą mogły żądać informacji wykraczających poza ten standard. Zasada ta jest określana jako „ograniczenie łańcucha wartości”.
- Znaczne zmniejszenie liczby punktów danych w Europejskich Standardach Raportowania Zrównoważonego Rozwoju (ESRS), które wspierają wdrażanie CSRD.
- Usunięcie standardów sektorowych, które miały nakładać dodatkowe wymogi sprawozdawcze na firmy działające w określonych sektorach. Nie będą one już opracowywane.
- Wyeliminowanie możliwości wymagania od spółek zwiększenia zakresu atestacji raportów i przejścia od ograniczonej (limited) do wystarczającej (reasonable) pewności w zakresie ujawniania CSRD w przyszłości.
Dyrektywa w sprawie należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw (CSDD)
- Przesunięcie terminu transpozycji i stosowania dyrektywy o jeden rok.
- Usunięcie wymogu przeprowadzania przez przedsiębiorstwa analizy due diligence w odniesieniu do całego łańcucha wartości, ograniczając ją wyłącznie do bezpośrednich partnerów biznesowych, z wyjątkiem przypadków, w których wiarygodne dowody sugerują, że negatywny wpływ może wystąpić w dalszej części łańcucha wartości.
- Zmniejszenie częstotliwości regularnych ocen należytej staranności z co roku do co pięć lat.
- Usunięcie obowiązku zakończenia relacji biznesowej, jeśli nie jest możliwe podjęcie innych środków zaradczych.
- Dostosowanie wymogów dotyczących planowania transformacji klimatycznej do CSRD, poprzez zniesienie wymogu wdrożenia planów transformacji.
Taksonomia UE (EUT)
- Uproszczenie szablonów raportów, zmniejszenie liczby punktów danych o prawie 70%.
- Uczynienie sprawozdawczości w zakresie Taksonomii dobrowolną dla spółek o obrotach netto poniżej 450 mln EUR, które są objęte nowym zakresem CSRD.
- Wprowadzenie opcji raportowania o częściowej zgodności z Taksonomią dla firm, które chcą pokazać swoje postępy w realizacji działań zmierzających do pełnej zgodności z Taksonomią i dzięki temu poprawić swoją pozycję rynkową.
- Ograniczenie raportowania wyłącznie do działań o istotnym znaczeniu finansowym, przy zastosowaniu 10% progu de minimis.