Dark stores czyli ciemny sklep - jak funkcjonuje?

Dark stores to szczególny system prowadzenia działalności, a dokładniej sklepów, które różnią się od tych, z których korzystamy na co dzień. Czym w takim razie są dark stores? Jak z nich korzystać? I jak to się stało, że zyskały tak dużą popularność?

Co to są dark stores?

Jeśli jeszcze nie miałeś okazji korzystać z usług sklepów typu dark stores, ani też nie słyszałeś co to za rozwiązanie, to prezentujemy podstawowe założenia te idei. Tłumacząc bezpośrednio z j. angielskiego termin ten oznacza ciemne sklepy. Niektórzy zastanawiają się czy oznacza to, że panuje w nich mrok? A może to inwestycje nie do końca legalne? Nic z tych rzeczy, działalność podmiotów jest całkowicie zgodna z prawem, a skorzystać
z oferty może każdy, choć nie do końca na takich samych zasadach, jak w klasycznych, tradycyjnych sklepach.

W praktyce dark store można w dużym uproszczeniu porównać do niewielkich centrów dystrybucyjnych, magazynów, które zlokalizowane są zawsze w sąsiedztwie większych skupisk ludzkich. Dlatego tak wiele z nich powstaje np. w dużych miastach. Od zwykłego sklepu różnią się przede wszystkim tym, że nie można do nich tak po prostu wejść.
Jak zatem zrobić zakupy? Zacząć trzeba od instalacji odpowiedniej aplikacji,
za pośrednictwem której dokonuje się zakupów. Mówiąc w dużym uproszczeniu –
gotowe zamówienie przesyłane jest do pracownika dark stores, który odpowiada za skompletowanie zamówienia i jego zapakowanie. Następnie tak przygotowane zakupy przekazywane są kurierowi, a ten odpowiada za ich szybkie i sprawne dostarczenie pod wskazany adres.

Zastanawiasz się, skąd taka idea? Wybuch epidemii koronawirusa SASR-CoV-2 wprowadził na całym świecie duży chaos. W zasadzie z dnia na dzień konieczne były radykalne zmiany w codziennym życiu. W obliczu zagrożenia niezbędna była izolacja, aby ograniczyć transmisję wirusa. Warunki te spowodowały, że nawet tak podstawowe czynności jak zakupy stały się trudne. Sklepy prowadzone w modelu dark stores to swego rodzaju odpowiedź na potrzeby i zmiany, jakie pojawiły się na rynku. Eksperci szacują, że ten segment rynku po wybuchu pandemii koronawirusa przyciągnął naprawdę imponujący kapitał, rzędu nawet kilkunastu miliardów dolarów.

Obecnie społeczeństwo dużo mniej boi się zakażenia koronawirusem, jednak zniesienie wielu ograniczeń wcale nie spowodowało zagrożenia dla dark stores. Wręcz przeciwnie,
w pewnych kręgach nadal cieszą się one ogromną popularnością. To doskonały sposób na “szybkie zakupy” oraz alternatywa dla tych, którzy bardzo nie lubią tłumów i nie chcą tracić czasu na samodzielne zakupy.

Mechanizm działania podmiotów jest w zasadzie znany na rynku od dłuższego czasu.
W branży gastronomicznej bardzo szybko zyskał naprawdę dużą popularność. Szybkie dostawy jedzenia sprawdziły się rewelacyjnie, a zakupy bez konieczności wychodzenia
z domu mają szansę dorównać sukcesom odniesionym w tej branży.

Jak zmieni się rynek wynajmu przez dark stores?

Duża popularność podmiotów dark stores to rozwój gospodarki i handlu w nieco innym, niż tradycyjny model funkcjonowania sklepów. Mimo dużego zainteresowania
i popularności tego rozwiązania wśród konsumentów, dla właścicieli sklepów potencjalnie, w dłuższym aspekcie czasu, okazać się może sporym zagrożeniem. Dlaczego? Głównie dlatego, że konsumenci przyzwyczaili się do tego, że wszystko, czego potrzebują wystarczy zamówić w aplikacji, aby już po “chwili” otrzymać swoje zamówienie kompletne, bez wychodzenia z domu. Takie podejście kłóci się z dotychczas promowanym działaniem, w którym zakładano, że gdy klient dotrze do sklepu lub np. galerii handlowej,
z dużym prawdopodobieństwem wybierze nie tylko produkty, po które pierwotnie przyszedł, ale również inne.

W niektórych krajach i miastach trend do zakupów w dark stores oceniany jest przez władze wręcz jako niekorzystny i zagrażający tradycyjnemu handlowi. W europejskich stolicach, takich jak Barcelona czy Amsterdam, już wprowadzone zostały regulacje, których zadaniem jest ograniczenie korzystania z usług mikrocentrów dystrybucyjnych. Wprowadzenie całkowitego zakazu ma na celu ratować lokalną gospodarkę i tradycyjny handel. Warto podkreślić, że klasyczne zakupy to nie tylko kwestia, aby każdy mógł zaopatrzyć się w najważniejsze artykuły, to znacznie więcej. Duże znaczenie ma także aspekt psychologiczny, w którym do zakupów podchodzi się w kontekście nawiązywania relacji i kontaktów międzyludzkich, czego tak bardzo brakowało w czasie pandemii.

Ciemne sklepy to domena nie tylko miast europejskich, bo trend ten dotarł również do Polski. Nie cieszą się one sympatią wszystkich mieszkańców, choć i zwolenników z całą pewnością nie brakuje. Obecnie np. w Warszawie nie ma planów, aby ograniczać możliwość działania tego typu podmiotów, chociaż ciężko obecnie stwierdzić, w jaki sposób kształtowały się będą trendy na rynku polskim. Czy pytania przedsiębiorców: jak wynająć wyspę w centrum handlowym zmienią się na poszukiwanie przestrzeni, w których można rozwinąć nowy biznes prowadzony w ramach dark store?

W Polsce segment rynku określany jako dark stores rozwija się prężnie. Powody takiego działania związane są z różnymi czynnikami i choć w wielu przypadkach początek biznesowi dała pandemia koronawirusa, to pomimo rozluźnienia restrykcji możliwość zrobienia zakupów szybko i bez wychodzenia z domu dla wielu osób, na co dzień żyjących w biegu w dalszym ciągu jest dużym udogodnieniem i ułatwieniem.

Dark store: podsumowanie

Aby zarówno dark store, jak i klasyczne sklepy mogły egzystować obok siebie konieczne jest wprowadzenie określonych rozwiązań prawnych, regulujących funkcjonowanie nowoczesnych podmiotów również w centrach dużych miast. Warto przyglądać się doświadczeniom zdobywanym także w innych krajach, aby wykorzystywać wypracowane kompromisy także w Polsce. Wprowadzenie odpowiednich regulacji prawnych sprawi,
że zmiany w rynku wynajmu mogą nie być tak drastyczne, jak przewidują eksperci. Tworzenie nowych dark stores jest możliwe, ale na określonych zasadach, a powierzchnie adaptowane na centra dystrybucji powinny spełniać normy ustalone przez regulacje prawne tak, aby zabezpieczać interesy wszystkich podmiotów i konsumentów.